یکی از مواردی که می تواند مجوز ابطال علامت تجاری ثبت شده  گردد عدم استفاده از علامت تجاری ثبت شده در مدت مقرر قانونی است با این توضیح که قانونگذار در ذیل ماده 41 قانون ثبت اختراعات ،طرحهای صنعتی وعلائم تجاری مقرر نموده:

«...هر ذی نفعی که ثابت کند مالک علامت ثبت شده شخصا یا به وسیله شخصی که از طرف او مجاز بوده است آن علامت را حداقل به مدت 3سال کامل از تاریخ ثبت  تا یکما قبل از درخواست ذی نفع استفاده نکرده است میتواند لغو آن را از دادگاه تقاضا کند» به عبارت دیگر اگر مالک علامت ثبت شده از تاریخ ثبت علامت به مدت 37 ماه استفاده ننماید می توان  لغو(ابطال) علامت تجاری را از دادگاه تقاضا نمود اما سوالی که مطرح می شود این است که در اغلب موارد یک علامت تجاری برای طبقات  مختلف از طبقاط بین المللی کالا  وخدمات برای مثال طبقات 30،20و40 ثبت شده است حال در صورتی که مالک علامت تجاری فقط در طبقه20 از علامت تجاری خود برای تولید یا عرضه محصولات خود استفاده نماید لیکن از علامت خود در تولید یا عرضه محصولات در طبقات دیگربه مدت 37 ماه استفاده نکند، آیا می توان تقاضای ابطال علامت تجاری را مطرح نمود یا حداقل ابطال علامت تجاری را برای طبقه های استفاده نشده در خواست کرد؟با مداقه در متن ماده 41 قانون ثبت اختراعات ،طرحهای صنعتی وعلائم تجاری ملاحظه می شود که آمده است هر ذی نفعی که ثابت کند مالک علامت ثبت شده ...آن علامت را....استفاده نکرده است ،لذا از نحوه استعمال و وضع قانون این موضوع استنباط می شود، برخلاف قانون جامع مالکیت فکری فرانسه که عدم استفاده از علامت جهت بخشی از کالا یا خدمات را مجوز درخواست ابطال، نسبت به همان قسمت از کالاوخدمات را از دادگاه دانسته است قانونگذار ایران در قانون ثبت علامت تجاری شرط لازم  در اعمال ماده مذکورراعدم استفاده مطلق از علامت تجاری دانسته است ودر صورتی که مالک علامت یا نماینده ایشان از علامت تجاری ثبت شده فقط برای برخی از طبقه یا طبقات  خاص  نیزاستفاده نماید این استفاده جزئی سبب می شود که از حذف علامت تجاری به لحاظ عدم استفاده نسبت به بقیه کالاها وخدمات آن طبقه جلوگیری کند به عبارت دیگر برای تحقق وفعل استفاده لازم نیست که هر علامت تجاری دقیقاً وکاملاً برای همه کالا ها وخدماتی که در طبقه خاص برای آنها به ثبت رسیده است مورد استفاده قرارگیرد بلکه چنانچه برای برخی از کالا ها یا خدمات وطبقه خاص نیز مورد استفاده قرارگیرد  این نوع از استفاده کافی است که ازحذف جلو گیری کند رویه قضایی نیز قائل بر این نظر است که مطلق عدم استفاده از علامت تجاری موجب ابطال علامت تجاری خواهد بودواستفاده جزئی مانع ابطال علامت تجاری از این حیث می گردد. که در ذیل نمونه رای دادگاه علامت تجاری آورده شده است

                                                                                        رای دادگاه

شماره دادنامه:  3 ......950

خواهان: شرکت......

خوانده گان :1-شرکت.......2-مرکز مالکیت معنوی

خواسته خواهان با وکالت ......به طرفیت شرکت ......واداره مالکیت صنعتی  به شرح دادخواست ابطال علامت ........ثبت شده به شماره.....به جهت.....وعدم استفاده خوانده از علامت جهت کالای .... می باشد .دادگاه از توجه به مدافعات خوانده اول ومستندات ابرازی وگزارش ثبتی خوانده ردیف دوم نظر به اینکه علامت خواهان ثبت شده در سال...فقط جهت ...است حال آنکه علامت خوانده به شماره ....ثبت شده در تاریخ../.../1389 جهت تولید....می باشد که متفاوت از علامت محصولات خواهان است  از طرفی این علامت مسبوق به سابقه ثبت طی شماره.....مورخ... /.../1380بنام خوانده می باشد که از سال 1380 مورد استفاده قرار گرفته وافزایش کالای خواهان مؤخر بر ثبت خوانده اول است وصرف عدم استفاده از علامت جهت بعضی از کالاها قطع نظر از صحت یاسقم آن مشمول قسمت ذیل ماده 41 قانون قانون ثبت اختراعات  نیست چراکه ماده مذکور مفاداً دلالت بر عدم استفاده مطلق از علامت ثبت شده دارد که در نتیجه ی عدم استفاده  متروک میگردد لذا دعوای خواهان غیر ثابت تشخیص ومستنداً به ماده 197 قانون آین دادرسی مدنی حکم به بطلان آن صادر واعلام می گردد.....

رئیس شعبه 3 دادگاه عمومی تهران

نویسنده :مجید رحیمی وکیل علامت تجاری

منابع:

1-حقوق علائم تجاری دکتر حسن میر حسینی

2-قانون ثبت اختراعات ،طرح های صنعتی وعلائم تجاری

3-علائم تجاری در حقوق ایران دکتر محمد حسین کریمی