اشخاص ،تجار وشرکتهای تجاری که اقدام به ثبت طرح صنعتی برای خود می نمایندبعضاً تصور می کنند
که اگر از طرح صنعتی ثبت شده خود در مدت معین استفاده نکنند طرح صنعتی آنها در دادگاه علامت تجاری وطرح صنعتی قابل ابطال خواهد بود وبعضی نیز تصور بر این دارند طرح صنعتی ثبت شده آنها تا ابد وبدون محدودیت زمانی در انحصار ایشان قراردارد وهمیشه وحتی در صورت تمدید در مقابل استفاده بدون اجازه دیگران ،قانون وحاکمیت از ایشان حمایت خواهد کردکه هر دو گروه لازم است بدانند در قسمت اخیر ماده ۴۱ قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری آمدهاست:هر ذینفع که ثابت کند مالک علامت ثبتشده شخصاً یا به وسیله شخصی که از طرف مجاز بوده و آن علامت را به مدت ۳ سال کامل از تاریخ ثبت تا یک ماه قبلاز تاریخ درخواست ذینفع استفاده نکردهاست میتواند لغو ( ابطال) علامت را از دادگاه تقاضا نماید در قانون فوقالذکر و همچنین در مقررات کنوانسیون پاریس عدم استفاده از طرح صنعتی ،موجب سلب حمایت از طرح صنعتی ثبتشده نمیشود بنابراین بر خلاف علامت تجاری، در طرح صنعتی اگر مالک، طرح خود را بر روی کالا اعمال و استفاده نکند و به تولید نرساند یا طرح صنعتی کارایی نداشته باشد نمیتوان ثبت طرح صنعتی را به این دلیل یعنی عدم استفاده از طرح صنعتی باطل کرد زیرا در قانون ثبت صنعتی و علامت تجاری و کنوانسیون پاریس صرفاً در خصوص حمایت از طرح صنعتی سخن به میان آمده و در خصوص عدم استفاده از طرح صنعتی یا عدم کارایی طرح صنعتی در تولید و عدم استفاده بر روی کالا ضمانت اجرای سلب حق یا ابطال طرح صنعتی پیش بینی نشدهاست و اصل بر بقاء و حمایت از طرح صنعتی میباشد لذا دارندگان ومالکین طرح صنعتی نباید نگران این موضوع باشند که اگر ازطرح صنعتی خود که ثبت کرده اند در مدت مشخص استفاده ننمایند اشخاص ثالث بتوانند طرح صنعتی آنها را در دادگاه علامت تجاری وطرح صنعتی ابطال نمایند.وآن دسته از اشخاص که تصور بر این دارند طرح صنعتی ثبت شده آنها تا ابد وبدون محدودیت زمانی در انحصار ایشان قراردارد وهمیشه وحتی در صورت تمدید در مقابل استفاده بدون اجازه دیگران ،قانون وحاکمیت از ایشان حمایت خواهد کرد بدانند اساساً مدت اعتبار دوره هر طرح صنعتی 5سال است وبرای دو دوره 5ساله دیگر نیز قابل تمدید میباشد وبعد از گذشت 15 سال از تاریخ ثبت طرح صنعتی ،امکان ثبت مجدد این طرح صنعتی برای 5سال بعد یعنی دوره چهارم دیگر وجود ندارد بنابر این، حقوق ناشی از ثبت یک طرح صنعتی اساسا بعد گذشت 15 سال در انحصار مالک آن نخواهد بود وبه همین دلیل نیز درصورت استفاده اشخاص ثالث از یک طرح صنعتی با سابقه بیش از15 سال، نمی توان آنها را تعقیب قضایی نمود در حالی که علامت تجاری برخلاف طرح صنعتی ،بصورت نامحدود وبرای دوره های 10 ساله متوالی قابل تمدید بوده ودر صورت تمدید در انحصار مالک علامت تجاری خواهد بود .واگر شخصی بدون اجازه مالک از علامت تجاری ثبت شده استفاده کند قابل تعقیب قضایی خواهد بود.
نویسنده :مجید رحیمی وکیل پایه یک دادگستری