تداخل علامت تجاری و طرح صنعتی مطابق ماده ۲۰ قانون اختراعات طرحهای صنعتی و علائم تجاری هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط رنگ ها یا بدون آن به گونه ای که ترکیب یا شکل یا فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است

در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون می باشد و طبق ماده ۲۱ قانون مذکور طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که جدید و یا اسیر باشد.طرح های صنعتی جزئی از محصول می باشند و غالباً جنبه تزیینی دارد و زیبایی نمایی دارد و مربوط به شکل و ظاهر کلی یک محصول می‌شوند به گونه‌ای که ترکیب یا شکل یک فراورده صنعتی یا محصول از صنایع دستی را تغییر می دهند و از آنجایی که علائم تجاری نیز در رابطه با کالاها و در جهت تمایز بخشیدن به آن مورد استفاده قرار می گیرد در برخی موارد شاهد تداخل هستیم علامت تجاری نیز همانند طرح صنعتی می تواند ترکیبی از خطوط یا رنگها و یا شکل سه بعدی باشد و در نتیجه امکان تداخل این دو موضوع و ثبت مغرضانه یک علامت تجاری در قالب یک طرح صنعتی و یا بلعکس وجود دارد و محتمل است شخصی از ثبت طرح صنعتی یا علامت تجاری خود جهت ممانعت از فعالیت صاحب علامت تجاری یا طرح صنعتی استفاده نماید و از سوی دیگر امکان بررسی طبقات و خدمات مشابه در علائم تجاری و طرح های صنعتی وجود ندارد و در قانون ایران نیز امکان ابطال یک طرح صنعتی حتی به لحاظ نقض حقوق علامت تجاری و شباهت گمراه کننده آن با علامت تجاری یا بالعکس پیش‌بینی نشده است در واقع با توجه به اینکه در حال حاضر منعی برای ثبت طرح صنعتی به عنوان علامت تجاری وجود ندارد اشخاص می توانند قلمرو حمایت از طرح صنعتی را به لحاظ زمانی از ۱۵ سال به مدت زمان نامحدودی افزایش دهند در حالی که از طرح صنعتی نباید بیش از ۱۵ سال حمایت به عمل آید و چنین سوء استفاده از قانون باعث تضییع حقوق جامع و ایجاد انحصار ناموجه خواهد شد البته علیرغم و تفاوت میان علائم تجاری و طرح صنعتی ممکن است شکل طرح یا بسته بندی محصول به گونه ای باشد که دارای وجه تمایز باشد به نحوی بتواند میان کلاسهای سایر بناها تمایز ایجاد کند که در این صورت به عنوان علامت تجاری سه بعدی قابل ثبت خواهد بود در شرایط کنونی چنانچه معیار اساسی ایجاد وجه تمایز برای ثبت یک نشان به عنوان علامت تجاری به درستی اجرا شود خیلی از طرح‌های صنعتی چون قابلیت ایجاد تمایل به این کالاها را ندارند و بنابراین به عنوان علامت تجاری قابل ثبت نخواهند بود.

مجید رحیمی وکیل پایه یک دادگستری

منابع:

1- قانون ثبت اختراعات طرحهای صنعتی و علائم تجاری

2مالکیت صنعتی در نظام حقوقی ایران /دکتر محبوب افراسیاب.