شرط استعمال علامت ثبت شده موضوع مهم در خصوص حقوقی اعطایی به صاحب علامت توجه به استعمال علامت به عنوان فلسفه ثبت علائم و جلوگیری از احتكار آن علامت می باشد

که بر اساس حقوق اعطایی از سوی دولت و حمایت از صاحب علامت، این علامت تجاری ثبت شده می بایست وارد عرصه فعالیت و خدمات شود، در غیر این صورت از نظر قانون مستحق حمایت نمی باشد.به عبارت دیگر قانونگذار هرچند صراحتا صاحب علامت را ملزم به استفاده از علامت ننموده است ولی این حق را برای اشخاص ذینفع قائل شده است که در صورت عدم استعمال علامت تجاری ثبت شده ظرف ۳ سال از تاریخ ثبت، درخواست ابطال آن علامت را نمایند. این مهم در ماده ۴۱ قانون علائم و اختراعات و طرح های صنعتی موردتوجه قرار گرفته است و محاکم قضایی نیز از آن در موارد قانونی استفاده میکنند. درصورتیکه عدم استعمال علامت عوامل غير منتسب به مالک علامت تجاری باشد، در این صورت علامت تجاری به دلیل عدم استعمال قابل ابطال نخواهد بود. برای نمونه به یک رأى اشاره می شود.

نمونه پرونده: در پرونده ای خواهان شرکت ......... دعوایی به طرفیت خواندگان: ۱- شرکت ......... و اداره ثبت علائم تجاری به خواسته ابطال ثبت علامت تجاری بین المللی مطرح نموده و دادگاه پس از رسیدگی به شرح ذیل اتخاذ تصمیم نموده است.

دادنامه شماره .........۹۳۰۹۹۷۰۲۲۶۳ شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی تهران.

                                                          رأی دادگاه                 

«............ دادگاه نظر به اینکه صاحب علامت عليرغم ابلاغ قانونی اخطاریه حاضر نشده و ایراد و دفاعی در مقابل دعوی مطروحه به عمل نیاورده است و دلیلی که مثبت استفاده وی از علامت باشد ارائه ننموده بنابراین ادعای خواهان را محمول بر صحت تشخيص داده و مستند به ماده ۴۱ قانون مارالذكر که مقرر می دارد هرگاه ظرف سه سال از تاریخ ثبت مالک شخصأ يا به وسیله شخصی که از طرف او مجاز بوده آن علامت را به مدت سه سال کامل از تاریخ ثبت تا یک ماه قبل از تاریخ درخواست ذينفع استفاده نکرده به درخواست ذينفع لغو می گردد لذا حكم به ابطال و لغو علامت خوانده اول صادر و رأی صادره غیابی و ظرف دو ماه پس از ابلاغ قابل واخواهی در این دادگاه میباشد».|

در دعوای ابطال علامت تجاری ثبت شده به استناد عدم استعمال، مالک علامت تجاری ثبت شده، برای جلوگیری از ابطال علامت تجاری بایستی استعمال خویش را از علامت تجاری ثابت نماید در غیر این صورت قول خواهان مبنی بر عدم استعمال علامت پذیرفته خواهد شد؛ بنابراین با توجه به اینکه در دادنامه فوق الذکر خواهان درخواست ابطال علامت تجاری را به دلیل عدم استعمال نموده و خوانده هم دلیلی مبنی بر استفاده از علامت تجاری ارائه ننموده است لذا حكم دادگاه مبنی بر ابطال علامت تجاری موجه می باشد. ليكن آنچه در این خصوص به نظر می رسد این است که اغلب شرکت های خارجی که علائم خویش را در ایران به ثبت رسانده اند، معمولا در دعاوی ابطال ثبت علامت تجاری به عنوان خوانده مجهول المكان معرفی می گردند و این شرکت ها حتی اگر از علامت خویش در ایران استفاده نیز کرده باشند، به دلیل عدم حضور در دادرسی امکان دفاع را پیدا نمیکند.

مجید رحیمی وکیل علامت تجاری

منابع: 1- قانون ثبت اختراعات،طرحهای صنعتی وعلائم تجاری

2-مالکیت صنعتی در نظام حقوقی ایران /دکترمحبوب افراسیاب -